โครงการนี้อยู่ในพื้นที่ชายอ่าวปัตตานีที่อยู่ในเขตอำเภอยะหริ่ง โดยเลือกทำการศึกษาสองชุมชน คือ บ้านดาโต๊ะและบ้านภูมี เพราะมีความเหมาะสมในการทำความเข้าใจกับความเป็นสังคมท้องถิ่นชายทะเล เนื่องจากเป็นพื้นที่ชายทะเลและเขตนาสวนและป่า ทั้งยังเป็นสิ่งที่แสดงอัตลักษณ์ของสังคมปัตตานีที่มีมาแต่โบราณ นั่นคือ เป็นชุมชนที่มีปอเนาะและไม่มีปอเนาะ

สถานการณ์ในปัจจุบันของสถาปัตยกรรมมลายูในสามจังหวัดภาคใต้อยู่ในสภาวะที่สุ่มเสี่ยงและน่าวิตก ด้วยความที่งานสถาปัตยกรรมมลายูในสามจังหวัดภาคใต้ ขาดการส่งเสริม ไม่มีการสืบทอด ขาดองค์ความรู้ ทำให้ความรู้ความเข้าใจในงานสถาปัตยกรรมมลายูขาดตอนและผิดเพี้ยนไปจากเดิม งานสถาปัตยกรรมลายูในพื้นที่สามจังหวัดภาคใต้สูญหายลงไปหลังแล้วหลังเล่า ทั้งจากการเสื่อมสภาพ ผุพังตามอายุขัย การรื้อถอนเพราะค่านิยมเปลี่ยน รวมทั้งการทำลายด้วยความรู้เท่าไม่ถึงการณ์ทั้งจากหน่วยงานของรัฐและคนในท้องถิ่นเอง  

บ้านภูมี (ในอำเภอยะหริ่ง จังหวัดปัตตานี) เป็นที่ตั้งของปอเนาะที่มีชื่อเสียงแห่งหนึ่งชื่อว่าปอเนาะภูมีหรือบืรมิง ซึ่งมีอายุเกือบหนึ่งร้อยปีแล้ว ในส่วนนี้จะทำให้เราได้ทราบถึงวิถีดำเนินชีวิตของชาวบ้านภูมีว่ามีความเป็นมาอย่างไร และมีความสัมพันธ์กันในลักษณะใดบ้าง เพราะปอเนาะภูมีเป็นบ่อเกิดแห่งชุมชน เป็นจุดเริ่มต้นของทุกสิ่งทุกอย่างในปัจจุบัน

สิ่งที่ข้าพเจ้าหวั่นใจในทุกวันนี้คือ ประเทศไทยกำลังจะเสียดินแดนในสามจังหวัดภาคใต้ คือ ปัตตานี ยะลา และนราธิวาส เพราะความเขลาเบาปัญญาและจะเป็นสิ่งที่ทำให้ผู้คนจำนวนมากต้องเดือดร้อน คนเหล่านี้ก็คือคนมุสลิมและคนพุทธที่เป็นประชาชนในท้องถิ่น ซึ่งเคยอยู่ร่วมกันมาอย่างสงบสุข