โครงการนี้อยู่ในพื้นที่ชายอ่าวปัตตานีที่อยู่ในเขตอำเภอยะหริ่ง โดยเลือกทำการศึกษาสองชุมชน คือ บ้านดาโต๊ะและบ้านภูมี เพราะมีความเหมาะสมในการทำความเข้าใจกับความเป็นสังคมท้องถิ่นชายทะเล เนื่องจากเป็นพื้นที่ชายทะเลและเขตนาสวนและป่า ทั้งยังเป็นสิ่งที่แสดงอัตลักษณ์ของสังคมปัตตานีที่มีมาแต่โบราณ นั่นคือ เป็นชุมชนที่มีปอเนาะและไม่มีปอเนาะ

ภูมิปัญญาชาวบ้านจะทำอะไรก็ไม่เคยทำลายธรรมชาติ เรียนรู้กันในห้องกว้างกับธรรมชาติ  คิดรวมถึงระบบของดวงดาว ดวงอาทิตย์ รวมทั้งเจ้าที่ เจ้าป่า เจ้าเขาที่พวกเขานับถือผนวกกับวัฒนธรรมประเพณีที่ปฏิบัติสืบต่อกันมาเป็นการสะท้อนวิธีคิดที่เชื่อมโยงหลากหลาย เป็นภูมิปัญญาที่ใช้กันมาอย่างยั่งยืน มนุษย์นั้นทำลายธรรมชาติกันเองเพราะการกระบวนการคิดที่ไม่รอบคอบ...การสร้างความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับกรณี ๓ จังหวัดภาคใต้ การทำความเข้าใจในสถานการณ์ที่ซับซ้อนและสร้างความรู้ความเข้าใจให้กับสังคมไทยโดยส่วนรวมเพราะการเรียนรู้เป็นสิ่งสำคัญ

ข้าพเจ้า มีความเห็นว่าพื้นที่บริเวณสามจังหวัดภาคใต้มีลักษณะพิเศษในเรื่องสภาพแวด ล้อมทางภูมิศาสตร์ที่แตกต่างไปจากบรรดาพื้นที่ในจังหวัดอื่นๆ ที่อยู่ทางฝั่งทะเลตะวันออกด้วยกัน เช่น จังหวัดนครศรีธรรมราชและสงขลา คือ เป็นพื้นที่บนคาบสมุทรมลายูที่ถูกกำหนดโดย เทือกเขาสันกาลาคีรี เพราะบริเวณนครศรีธรรมราชและสงขลานั้นถูกกำหนดโดย เทือกเขานครศรีธรรมราชกับเทือกเขาบรรทัด

เรือประมงพื้นถิ่นในแถบจังหวัดปัตตานีและนราธิวาส รู้จักกันดีในชื่อของ เรือกอและ ด้วยสีสันฉูดฉาดสวยงาม รูปทรงแปลกตาไปกว่าเรือประมงชนิดอื่นๆ ทำให้กลายเป็นเอกลักษณ์ของชาวประมงมุสลิม และเป็นสัญลักษณ์ประจำจังหวัดนราธิวาสที่นำไปทำจำลองขายเป็นของที่ระลึกขาย นักท่องเที่ยวอีกด้วย

กอและลำเล็กติดเครื่องยนต์แล่นฝ่าคลื่นลมมุ่งหน้าไปสู่ป่าชายเลน แบเลาะห์(พี่ชาย)จากบ้านดาโต๊ะผู้ช่ำชองชีวิตทะเลยืนท้าลมแรงขับเรืออย่างมั่นใจ โสร่งที่ใส่พลิ้วลู่และสะบัดปลายไสว เขาช่างดูสง่างาม สงบ มุ่งมั่น และรู้ซึ้งในสิ่งที่ตนเองควบคุม