หน้าหลัก
เกี่ยวกับมูลนิธิ
วันเล็ก-ประไพ รำลึก
ติดต่อเรา
กุ้งเหยียดภูมิปัญญาบ้านสาขลา
บทความโดย มูลนิธิเล็ก – ประไพ วิริยะพันธุ์
เรียบเรียงเมื่อ 1 ก.ค. 2545, 13:10 น.
เข้าชมแล้ว 18303 ครั้ง

 

 

ปัจจุบัน สาขลาเป็นหมู่บ้านแห่งหนึ่งในตำบลนาเกลือ อำเภอพระสมุทรเจดีย์ จังหวัดสมุทรปราการ ตั้งอยู่ในพื้นที่ราบลุ่มมีน้ำทะเลท่วมถึงในบางฤดู จึงไม่เอื้อต่อการทำการเกษตรกรรมใดๆ เนื่องจากดินเป็นดินเค็ม ผลผลิตทางการเกษตรจึงมีค่อนข้างน้อย ประชากรส่วนใหญ่ในแถบนี้จึงประกอบอาชีพการทำนากุ้งและนาเกลือเป็นหลัก

 

 

ที่สาขลานาเกลือนี้มีอาหารพื้นบ้านที่ขึ้นหน้าขึ้นตาอย่างหนึ่ง เรียกกันว่า “กุ้งเหยียด” ซึ่งเดิมก็คือกุ้งเค็มทั่วๆ ไปที่เรารู้จักนั่นเอง แต่ที่นี่เขาได้คิดค้นกรรมวิธีการเหยียดตัวกุ้งให้ตรง ดูแตกต่างจากที่อื่น

 

ขั้นตอนการทำกุ้งเหยียดของกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรบ้านสาขลานาเกลือมีอยู่ว่า

ขั้นตอนแรกขอให้เตรียมของให้ครบถ้วนอันได้แก่ กุ้งสูหรือกุ้งกุลาดำเป็นๆ นำมาล้างน้ำให้สะอาดและแช่ไว้ ปริมาณมากน้อยแล้วแต่ความต้องการของผู้บริโภค น้ำตาลทรายขาว เกลือเม็ดหยาบ น้ำตาลปี๊บ และอุปกรณ์ที่สำคัญที่สุดที่จะขาดมิได้เลยทีเดียวนั่นคือ เขียง ที่มีน้ำหนักพอสมควร และมีขนาดพอดีที่สามารถใส่ในหม้อที่เตรียมไว้ได้

 

 

ลายเส้น : อาจารย์พลวัฒ  ประพัฒน์ทอง

 

เมื่อได้ส่วนผสมและอุปกรณ์ครบแล้ว ให้นำกุ้งที่เตรียมไว้มาดัดให้มีลำตัวตรงและวางไว้ในหม้อ โดยเรียงเป็นวงกลม ให้ส่วนหางกุ้งชี้มาทางจุดกึ่งกลางของหม้อ เรียงกุ้งลักษณะนี้จนครบแถวแล้วให้หยอดน้ำตาลปี๊บก้อนเล็กลงกลางหม้อ โรยทับด้วยน้ำตาลทรายขาวบนตัวกุ้งให้ทั่ว ตามด้วยเกลือเม็ดหยาบเล็กน้อย เป็นอันเสร็จขั้นตอน ต่อไปทำเช่นเดิมคือ เรียงกุ้ง หยอดน้ำตาลปี๊บ โรยน้ำตาลทรายขาว ตามด้วยเกลือหยาบเช่นนี้ไปจนกระทั่งค่อนหม้อ ลักษณะกุ้งก็จะเรียงเป็นชั้นๆ ขึ้นมาจนเกือบถึงปากหม้อ จากนั้นนำเขียงที่เตรียมไว้ล้างขัดให้สะอาดแล้วนำมาใส่ในหม้อกุ้ง โดยให้เขียงทับบนตัวกุ้งที่อยู่ชั้นบนสุด นำหม้อตั้งบนเตาอย่าใช้ไฟแรงนัก ตั้งไว้ประมาณ ๔๕ นาที ปล่อยให้เดือดโดยไม่ต้องกลับหรือคนหม้อ ทั้งนี้เพื่อให้น้ำตาลและเกลือซึมเข้าเนื้อกุ้งจนทั่ว

 

กุ้งเหยียดมีรสออกหวานมันรับประทานได้ทั้งเปลือก ทั่วไปนิยมรับประทานกับข้าวต้มหรือข้าวสวยร้อนๆ หรือจะรับประทานเล่นเป็นของว่างก็ได้

 

ยายสนั่น พุฒสุข (๗๘ ปี) เล่าว่าแม่ของสามี เป็นผู้คิดวิธีทำกุ้งเหยียดขึ้นเป็นคนแรก จากนั้นก็ถ่ายทอดให้แกทำขายเลี้ยงชีพตลอดมา จนถึงตอนนี้เมื่อแกทำไม่ไหวจึงให้คุณนิชรา แก้วก่ำศรี (หลานสาว) ทำต่อไป กุ้งเหยียดบ้านยายสนั่นที่ยืนยันว่าเป็นต้นตำรับ จะมีรสกร่อย ไม่หวานมากเหมือนในปัจจุบัน เพราะยิ่งหวานมากกุ้งก็จะแฉะ แถมข้างในอาจขึ้นราได้ง่ายอีกด้วย

 

วิธีทำกุ้งเหยียดของบ้านนี้ เมื่อใส่กุ้งลงไปได้ค่อนหม้อ โรยน้ำตาลทรายและเกลือพอประมาณแล้ว จึงปิดฝาและนำท่อนไม้มาวางทับบนฝาหม้อพอประมาณ ไม่ให้หนักเกินไป เพราะถ้าน้ำหนักที่กดลงไปมากเกินพอดี จะทำให้กุ้งไหม้ได้ ตามปกติจะต้มกุ้งคราวละ ๔ กิโลกรัม ตั้งไฟไว้นานประมาณ ๑–๒ ชั่วโมง

                                                                                                                         

บันทึกจากท้องถิ่น : จดหมายข่าวมูลนิธิเล็ก-ประไพ วิริยะพันธุ์ ฉ.๓๗ (ก.ค.-ส.ค. ๒๕๔๕)

                

อัพเดทล่าสุด 3 ม.ค. 2562, 13:10 น.
บทความในหมวด
ที่ตั้งมูลนิธิ ๓๙๗ ถนนพระสุเมรุ แขวงบวรนิเวศ เขตพระนคร กรุงเทพฯ ๑๐๒๐๐
โทรศัพท์ ๐-๒๒๘๑-๑๙๘๘ , ๐-๒๒๘๐-๓๓๔๐ โทรสาร ๐-๒๒๘๐-๓๓๔๐
อีเมล์ [email protected]
                    
Copyright © 2011 lek-prapai.org | All rights reserved.